W
Starożytnym Rzymie w okresie republiki była to straz przyboczna rzymskich wodzów. Później gwardia przyboczna cesarstwa, zorganizowana przez
Oktawiana Augusta. Od czsów
Tyberiusza pretorianie w liczbie dziewięciu khort i jednego tysiąca ludzi, wyłącznie obywateli rzymskich, stacjonowali w Rzymie, przy porta Collina. Od
Septymiusza Sewera ich oddziały składały się z zasłużonych żołnierzy legionowych. Pretorianie stanowili jedynie wojska, poza wigilami i flotą, które pozostawały na terenie Itali. Mieli niebagatelny wpływ na wynik walk o tron cesarski w czasach Tyberiusza, Kaliguli i
Nerona, dowódcy pretorianów nalezeli do najbardziej wpływowych ludzi w imperium. Formacja została rozwiązana w 312 roku przez cesarza
Konstantyna I Wielkiego.